Açığa satış işlemi, sahip olunmayan hisse senedinin satılmasını ya da satışına ilişkin emrin verilmesini ifade eder. Satışa ilişkin takas yükümlülüğünün ödünç alınan hisse senedi ile yerine getirilmesi de açığa satış sayılır.
Açığa satış işlemleri sadece BİST 50 hisselerinde uygulanmaktadır.
Yatırımcıların açığa satış yapmalarındaki amaç fiyat düşüşlerinden kar elde edebilmektir. Fiyatının düşeceğine inandığınız bir hisse senedini, portföyünüzde olmamasına rağmen açığa satış yaparak satabilirsiniz. Hisse senedinin piyasa fiyatı, açığa satış yaptığınız fiyattan daha düşük bir seviyeye gelir ve sizde o fiyattan alıp yerine koyarsanız aradaki fark sizin karınız olacaktır.
Burada dikkat edilmesi gereken konu bu işlemden her koşulda kar elde edemeyeceğinizdir.
Çünkü açığa satmış olduğunuz fiyattan daha yüksek bir fiyattan alıp yerine koyma ihtimali de vardır ki, bu durumda kar değil zarar edersiniz. Bu yüzden açığa satış işlemi yapmadan önce siz değerli yatırımcılarımızın hem satış yapacağınız hisseyi hem de piyasayı iyi analiz etmeniz gerekmektedir.
Açığa satış yaparken dikkat etmeniz gereken diğer hususlar:
- Öncelikli olarak akşam seans sonuna kadar açığa satış yapılan hisseler geri alınıp, işlemin kapatılması gerekir. Gün sonu kapatılmayan işlemler için ödünç pay piyasası (ÖPP)’den açığa satışı yapılan hisse kiralanır (ödünç alınır). Bu işlem için Takasbank’a ödenen komisyon artı ödünç alınan kıymetin kirası/faizi ödenir. Bu masrafların yanında bazen aracı kurumlarda ödünç alınan senet bazında ödünç işlem ücreti tahsil edebilirler.
- Bunun dışında açığa satış işlemlerinde portföyünüzün açığa satışa konu olacak değeri hesabınızda bulunan menkul kıymetlerin teminat oranları ile belirlenir.
- Ayrıca açığa satış işlemi gerçekleştirebilmek için emrin baştan açığa satış emri olarak girilmesi gerekir.
- Son olarak da varantlarda, sertifikalarda, sahipliğe dayalı kira sertifikalarında, gayrimenkul yatırım fonlarında, Gayrimenkul sertifikalarında ve girişim sermayesi yatırım fonlarında açığa satış işlemi yapılamaz.
Gerçekleşen tüm açığa satış işlemleri de Günlük Bülten'de pay bazında, her fiyat seviyesinde miktar ve sözleşme adedi belirtilerek ilan edilir.
Tüm bu bilgilerin ışığında açığa Satışta 'Yukarı adım' (Uptick) kuralından bahsedecek olursak;
Hisse senedinin işlem sırasındaki fiyatının üstündeki fiyata üst fiyat denir. 'Yukarı adım' (Uptick) kuralı da açığa satış işleminin, hissenin en son gerçekleşen işlem fiyatından daha yüksek bir fiyat üzerinden olması kuralı olarak adlandırılır.
Örneğin A hissesinin anlık satış fiyatı 29,80 iken yukarı adım kuralına uygun olması için açığa satış emrini 29,82'den vermemiz gerekmektedir. Hissenin son gerçekleşen fiyatı bir önceki fiyattan daha yüksekse, açığa satış son gerçekleşen fiyat seviyesinden de yapılabilir. Yukarı adım kuralı açığa satış nedeniyle hisse senetlerindeki düşüşleri azaltan bir tedbir olarak uygulanmaktadır.? Ve Borsa tarafından açıklana tarihler de uygulanır. Uygulama bazen günlük bazen de aylarca devam edebilir. Bu dönemlerde açığa satış işlem yapmak isteyen yatırımcının bu kurala dikkat etmesi gerekir ki emirleri borsaya iletilebilsin.
Açığa satış işlemlerinizi Osmanlı Yatırım üzerinden de kredili hisse alım ve hisse açığa satış sözleşmesini imzaladıktan sonra tüm işlem platformlarımız üzerinden yapabilirsiniz. Konu ile ilgili olarak internet sitemizden veya müşteri temsilcilerimizle irtibata geçerek bilgi alabilirsiniz.
Bol kazançlı ve sağlıklı günler dileriz.